پاییز از منظر طب سنتی، فصلی است که ویژگی‌های خاصی دارد و بدن انسان نیازمند سازگاری با این تغییرات طبیعی است. در این فصل، بدن به دلیل خشکی هوا و تغییرات دمایی، بیشتر در معرض آسیب قرار می‌گیرد و از این رو تدابیر خاصی برای حفظ تعادل و سلامتی توصیه می‌شود. طب سنتی به این فصل به عنوان زمانی برای مراقبت ویژه از بدن و جلوگیری از مشکلاتی مانند خشکی پوست، سرماخوردگی و حتی مشکلات گوارشی نگاه می‌کند. در ادامه به مهم‌ترین تدابیر پاییزی از دیدگاه طب سنتی می‌پردازیم.
۱. اصلاح مزاج پاییزی
طبق طب سنتی، هر فصل دارای مزاج خاصی است و مزاج پاییز به‌طور کلی «سرد و خشک» در نظر گرفته می‌شود. این ویژگی‌ها می‌تواند بر بدن اثرات مختلفی بگذارد، از جمله افزایش خشکی پوست و مو، خشکی مجاری تنفسی و کاهش رطوبت طبیعی بدن. برای جلوگیری از این مشکلات، باید غذاها و روش‌هایی را به‌کار ببریم که مزاج بدن را متعادل نگه دارند.
توصیه: استفاده از غذاها و دمنوش‌های با مزاج گرم و تر مانند سوپ‌های گرم، آش‌ها و نوشیدنی‌های گیاهی گرم و مقوی می‌تواند به تعدیل خشکی پاییز کمک کند.
۲. مراقبت از پوست و مو
هوای پاییز به طور طبیعی خشک است و این خشکی می‌تواند به پوست و مو آسیب برساند. در طب سنتی، روغن‌مالی و استفاده از روغن‌های طبیعی مانند روغن بادام شیرین، روغن کنجد و روغن زیتون به‌طور روزانه توصیه می‌شود تا از خشکی پوست و ترک‌خوردگی آن جلوگیری کند. این روغن‌ها نه تنها رطوبت طبیعی پوست را حفظ می‌کنند بلکه به تقویت پوست و مو نیز کمک می‌کنند.
توصیه: هر شب قبل از خواب، مقداری روغن بادام شیرین را به پوست خود ماساژ دهید تا از خشکی و التهاب جلوگیری کنید.
۳. تغذیه مناسب پاییزی
در طب سنتی، تغذیه بر اساس مزاج بدن و فصل یکی از اصول اساسی است. با توجه به مزاج سرد و خشک پاییز، توصیه می‌شود غذاهایی با طبع گرم و مرطوب مصرف کنید تا به حفظ تعادل بدن کمک کند. غذاهای مقوی و گرم مانند سوپ‌های گرم، خورش‌های پخته و مصرف آجیل‌های خام (مانند بادام و پسته) بسیار مناسب هستند.
پرهیز: از مصرف غذاهای سرد و خشک مانند خیار، ماست سرد و ترشیجات در این فصل خودداری کنید، چرا که این مواد می‌توانند مزاج سرد و خشک پاییز را تشدید کرده و بدن را مستعد سرماخوردگی و خشکی کنند.
۴. افزایش رطوبت محیط
از دیدگاه طب سنتی، هوای پاییز خشک و سرد است و به همین دلیل استفاده از روش‌هایی برای افزایش رطوبت محیط بسیار توصیه می‌شود. یکی از راه‌های مفید در این زمینه استفاده از بخورهای گیاهی است که می‌تواند هم هوای محیط را مرطوب کند و هم به تقویت دستگاه تنفسی کمک کند.
توصیه: استفاده از بخور اسطوخودوس، نعناع یا بابونه برای جلوگیری از خشکی مجاری تنفسی و تسکین علائم آلرژی‌های فصلی بسیار مفید است.
۵. پوشیدن لباس مناسب
با توجه به سرد شدن هوا، استفاده از لباس‌های گرم و مناسب یکی از نکات اساسی برای حفظ سلامتی در طب سنتی است. این فصل به دلیل تغییرات ناگهانی دما، مستعد بروز بیماری‌های تنفسی است. استفاده از لباس‌های چند لایه که به شما امکان می‌دهد دمای بدن خود را در طول روز تنظیم کنید، توصیه می‌شود.
توصیه: همیشه همراه خود یک شال یا کلاه داشته باشید تا بتوانید در صورت لزوم سر و گردن خود را بپوشانید و از سرماخوردگی جلوگیری کنید.
۶. اهمیت خواب و استراحت
پاییز فصلی است که بدن به دلیل تغییرات جوی و کاهش ساعات نور خورشید، بیشتر نیاز به استراحت و خواب دارد. طب سنتی بر اهمیت خواب کافی و استراحت در این فصل تاکید دارد. همچنین توصیه می‌شود که شب‌ها زودتر به خواب بروید و صبح‌ها با طلوع خورشید بیدار شوید تا به تنظیم ریتم طبیعی بدن کمک کنید.
توصیه: سعی کنید در ساعات پایانی شب، از فعالیت‌های ذهنی سنگین خودداری کنید و از نوشیدن دمنوش‌های آرام‌بخش مانند دمنوش گل گاوزبان یا سنبل‌الطیب استفاده کنید تا خوابی آرام داشته باشید.
۷. استفاده از دمنوش‌های گیاهی
دمنوش‌های گیاهی یکی از مهم‌ترین ابزارهای طب سنتی برای تنظیم مزاج بدن در فصل پاییز است. گیاهانی مانند دارچین، زنجبیل، آویشن، گل گاوزبان و اسطوخودوس به دلیل طبع گرم و خواص تقویتی که دارند، بهترین گزینه‌ها برای پاییز هستند. این دمنوش‌ها می‌توانند به تقویت سیستم ایمنی، بهبود گردش خون و کاهش استرس کمک کنند.
توصیه: هر روز یک فنجان دمنوش دارچین یا زنجبیل بنوشید تا بدن خود را گرم نگه دارید و از بروز سرماخوردگی جلوگیری کنید.
۸. کاهش فعالیت‌های سنگین
طب سنتی بر این باور است که در فصل پاییز باید از فعالیت‌های بدنی سنگین و شدید پرهیز کرد. این فصل به دلیل مزاج سرد و خشک، انرژی بدن را کاهش می‌دهد و به همین دلیل نیاز به استراحت بیشتری دارد. فعالیت‌های بدنی شدید ممکن است بدن را بیش از حد خسته کرده و انرژی آن را کاهش دهد.
توصیه: به جای ورزش‌های سنگین، پیاده‌روی ملایم در طبیعت پاییزی یا انجام یوگا و تمرینات تنفسی را در برنامه روزانه خود بگنجانید.
نتیجه‌گیری: تدابیر پاییزی و گیاه دانه
رعایت تدابیر پاییزی از نظر طب سنتی به شما کمک می‌کند تا با این فصل به‌خوبی سازگار شوید و از بروز بیماری‌های ناشی از تغییرات مزاجی جلوگیری کنید. گیاهان دارویی، تغذیه مناسب، دمنوش‌های گیاهی و مراقبت از پوست و مو از جمله مواردی هستند که می‌توانند به حفظ تعادل بدن در این فصل کمک کنند. اگر مایل به یادگیری بیشتر درباره روش‌های طبیعی و گیاهی برای مراقبت از بدن و ذهن خود هستید، گروه گیاه دانه با دوره‌های تخصصی خود در زمینه تهیه محصولات گیاهی آماده است تا شما را در این مسیر همراهی کند.
بدون دیدگاه