سنجد (غبیرا) Sea buck thorn
نام علمی Elaeagnusan gastifolial
کلیات گیاه شناسی
رویشگاه این درخت بدلیل سازگاری آن با محیط های مختلف در اغلب نقاط کره زمین از جمله آمریکای شمالی، اروپای شرقی و غربی،آسیای مرکزی و شمالی و… است. به گزارش سرویس بهداشت و درمان خبرگزاری دانشجویان ایران، به طور کلی 3 نوع درخت سنجد در دنیا وجود دارد که 2 نوع هلاگنوس و هیپوفار در ایران موجود است. درخت سنجد هلاگنوس به دلیل درشتی میوه، قامت بلند، نداشتن خار و برگ های پهن به درخت سنجد هیپوفار برتری دارد. خواص درخت سنجد در تمام اندام های آن منتشر شده است و ریشه، چوب، پوست و میوه آن دارای خواص دارویی و صنعتی متفاوتی است. درخت سنجد دارای 3 قسمت برون بر (پوست قهوه ای رنگ)، میان بر (آردی شکل) و درون بر (هسته چوبی و سفت آن) است که قسمت میان بر و درون بر آن دارای ارزش غذایی فراوان است.
ترکیبات شیمیایی
از برگ درخت سنجد آلکالوئید استخراج می شود که در صنایع داروسازی کاربرد دارد. در قسمت میان بر 2 نوع قنـد گلوکز فروکتوز، 7نوع چربی اشباع شده و اشبـاع نشده وجود دارد. در قسمت درون بر سنـجد 17نوع آمـینو اسید و مقداری پروتئین وجود دارد که هریک از این آمینواسیدهاخواص دارویی بسیار مفیدی دارند.
خواص دارویی
میوه سنجد از نظر طب قدیم ایران، طبیعت سرد و خشک دارد:
- میوه سنجد یک میوه دارویی صفرابر است.
- این میوه قابض است.
- در معالجه بیماری های دندان، لثه و اسهال و در درمان زخم معده مؤثر است و می تواند از خونریزی جلوگیری کند.
- اگر آرد و هسته میوه سنجد با هم آسیاب شود مصرف خوراکی آن بیماری آرتروز را درمان می کند.
- اسانس گل سنجد در صنایع داروسازی و آرایشی و عطرسازی بکار می رود.
- برای درمان و جلوگیری از عوارضی مثل قـی، اسهال صفراوی، زخم روده، سرفه های حاد گرم، سردردو اثر رطوبت مفید است.
- سنجد مقوی قلب و برطرف کننده تب و لرزهای سرد در بیماری های سینه مثل تنگی نفس، زخم ریه و عوارض دماغی محسوب می شود.
- سنجد برای درمان بیماری های کبد مانند زردی و یرقان مفید است.
- سنجد پخته شده به طور کامل (پوست، گوشت، هسته) در روغن زیتون به صورت خوراکی جهت درد مفاصل، خارش پوست و رشد مو توصیه شده است.
- عرق شکوفه سنجد، ضد نفخ مؤثری برای معده می باشد.
- میوه سنجد گوشت بر استخوان می رویاند و انسان را فربه می کند. پوست را تقویت کرده و کلیه ها را گرم نگه داشته و مانع از تکرر ادرار می شود.
- در هند از روغن هسته آن لعوق یا شربت غلیظی درست می کنند که در التهاب غشاهای مخاطی همراه با ترشح همانند انواع زکام و نیز در موارد عفونت های برونش ها مصرف می نمایند.
- در اسپانیا از شیره گل سنجد برای قطع تب های مهلک و خطرناک استفاده می شود.
- مقوی و مفرح است، ضد تهوع و صفرابر نیز می باشد.
- سنجد به ویژه خام آن برای بند آوردن اسهال مفید است.
- جوشانده گل سنجد برای بیماری های دماغی مانند فلج و کزاز و نیز برای قلب و زخم های ریوی و تنگی نفس مفید است.
- برای تقویت معده و کبد و باز کردن گرفتگی ها و تحلیل گاز معده و یرقان مفید می باشد.
بدون دیدگاه